Lokale energie initiatieven zijn belangrijke ambassadeurs van de energietransitie. Mede dankzij de inzet van deze koplopers slaagt de overheid erin de omslag van fossiele naar duurzame energie te maken. Op het jaarlijkse kennisfestival van Natuur en Milieu Overijssel staan de duurzame bewonersinitiatieven centraal.
Overijssel kent zo’n honderd lokale initiatieven voor het duurzaam opwekken en besparen van energie. De mensen achter die initiatieven dragen een schat aan kennis en praktijkervaring bij zich. Op het Kennisfestival Lokale Energie Overijssel krijgen ze de kans die te delen. Met elkaar, maar ook met ambtenaren, politiek en netbeheerders.
“We ervaren iedere keer weer dat er een enorme drive bij de lokale gemeenschappen zit om zelf aan de slag te gaan,” zegt Loet van der Heijden van Natuur en Milieu Overijssel. “Het is niet alleen idealisme dat ze drijft. En ze doen het ook niet voor de overheid. Ze zien het vaak als een kans om hun dorp leefbaar te houden, bijvoorbeeld door samen met bewoners een wind- of zonproject op te zetten. Dat levert geld op dat terugvloeit naar de lokale gemeenschap!”
Loet van der Heijden, Natuur en Milieu Overijssel
Kennis delen
In de energietransitie is een goede samenwerking tussen initiatieven, overheden en netbeheerders cruciaal. Ieder initiatief is uniek en vaak worden daarbij nieuwe paden bewandeld. “Het is heel interessant van elkaar te horen hoe je naar oplossingen gezocht hebt. Initiatiefnemers helpen elkaar verder. Het is bijvoorbeeld raadzaam in een vroeg stadium met de netbeheerder te overleggen wat kan. Ook gemeenten hebben te maken met vraagstukken die ze nog niet eerder bij de hand hebben gehad. Ze moeten ineens besluiten nemen over zaken waar nog geen beleid voor is, neem de ontwikkeling van grote zonnevelden op boerenland als voorbeeld. Bedenk dat de energietransitie een hele uitdaging is. Daar hebben ze burgerinitiatieven en ambassadeurs in de wijken gewoon heel hard bij nodig!”
Festival
Ervaring uitwisselen, elkaar inspireren, dat is wat er op zo’n dag gebeurt en daarom passen de woorden kennis en festival zo goed bij elkaar. Van der Heijden: “De belangstelling is groot. We hebben ruimte voor 150 mensen, het kost geen enkele moeite de zaal vol te krijgen!” Een interessante gastspreker helpt daarbij ook. “Vorig jaar hadden we Marjan Minnesma van Urgenda. Die bracht de boodschap dat de transitie heel goed haalbaar is, als je de juiste keuzes maar maakt. Dat sloeg wel aan bij de aanwezigen.”
Workshops
Kennis en ervaringen worden in de workshops gedeeld. Die gaan bijvoorbeeld over het opzetten van een postcoderoos waar ook minder draagkrachtigen aan mee kunnen doen, over het realiseren van een windpark, wat best een uitdaging is, hoe je organiseert dat het initiatief onder lokaal beheer komt en dat het geld niet naar een investeerder buiten de regio gaat. “We willen voorkomen dat mensen overal het wiel opnieuw gaan uitvinden.”
“De initiatiefnemers komen met veel kennis en ervaring naar het festival. Ze krijgen volop de kans die te delen. Maar aan het eind van de dag gaan ze ook naar huis met tips and tricks van anderen. Dit, in combinatie met de nieuwe contacten die ze hebben gelegd, zorgt ervoor dat hun projecten stappen verder komen.”
Loet van der Heijden, Natuur en Milieu Overijssel