Elektrisch Autodelen: Veelgestelde vragen

Algemeen

Waarom een (elektrische) deelauto?

• Wanneer je regelmatig met de fiets of de trein gaat, en weinig autorijdt is een deelauto goedkoper dan het hebben van een eigen auto.
• Je hoeft niet te investeren in een auto en betaalt geen of minder vaste kosten, zoals verzekeringen en motorrijtuigbelasting. En hebt geen onverwachtse onderhoudskosten.
• Bij elektrisch rijden stoot je geen CO₂ en stikstof uit.
• Hoe meer mensen autodelen, hoe minder auto’s nodig zijn, dat is duurzamer qua productie.
• Er zijn minder parkeerplaatsen nodig. Dat betekent dus extra ruimte in je straat voor bijvoorbeeld groen.
• Het delen van een auto kan bijdragen aan de sociale cohesie van de wijk.

Op welke manieren kun je autodelen?

• Particulier (peer-to-peer) autodelen
  
  bewoners delen hun eigen auto met de buurt. Dit kan door bijvoorbeeld door met een (klein) aantal buren afspraken te maken over het gebruik, of door je auto aan te bieden op platforms zoals Snappcar. Wanneer kies je voor particulier autodelen?

  • Als je de auto wilt delen met mensen die je kent.
  • Als er in jouw buurt (nog) geen deelauto’s van organisaties zijn.
  • Wanneer je al een eigen auto hebt, maar deze weinig gebruikt, kun je die auto verhuren.
  • Als je veel verschillende soorten auto’s tot je beschikking wilt, kun je gebruik maken van een platform als SnappCar. 

• Georganiseerd lokaal deelinitiatief

  Als initiatief kun je er ook voor kiezen om collectief tot de aanschaf van een deelauto over te gaan. In tegenstelling tot particulier autodelen is deze auto dus niet van één persoon.

  Wanneer kies je voor autodelen via een lokale groep?

  • Als er in jouw buurt (nog) geen deelauto’s van landelijke organisaties zijn.
  • Meer mogelijkheid om je eigen wensen in te brengen. Maak gebruik van lokale kansen, bijvoorbeeld lokaal opgewekte energie, afspraken met lokale bedrijven of medegebruik voor maatschappelijke functies zoals WMO-vervoer.
  • Dit kan betrouwbaarder zijn dan het gebruik van een auto van een particulier die je niet kent.
  • Het is niet je eigen auto die risico loopt tijdens het verhuur. 
  • Dit kan goedkoper zijn, omdat er geen winst naar een landelijke organisatie gaat. Voor de initiatiefnemers kost het wel meer tijd.

• Landelijke deelorganisatie

  hierbij maken bewoners gebruik van standaard deelauto’s die worden aangeboden via organisaties zoals Greenwheels of MyWheels. Op www.ritjeweg.nl kun zien welk aanbod er in jouw woonplaats is, en welke (landelijke) optie voor jou het voordeligst is.

  Wanneer kies je voor autodelen via een landelijke organisatie?

  • Als je gemakkelijk een deelauto wilt reserveren en gebruiken.
  • Als je wilt dat verhuur van de auto professioneel wordt geregeld.

  Een uitgebreid overzicht van de verschillende manieren waarop auto’s kunnen worden gedeeld is te vinden op: 6 vormen van autodelen

• Welke deelorganisaties zitten er in mijn woonplaats?

  • Kijk op www.ritjeweg.nl voor een overzicht van alle deelorganisaties bij jou in de buurt!

Op onderstaande vragen zijn vaak ook meerdere antwoorden mogelijk, afhankelijk van de manier waarop auto’s worden gedeeld. 

Voor gebruikers

Algemeen gebruik deelauto

• Wanneer, hoe vaak en hoe lang kan ik een deelauto gebruiken?

  a. Particulier autodelen: Verhuurders of deelgroepen maken zelf afspraken over het gebruik van de deelauto. Hoe lang, hoe vaak en wanneer je als deelnemer van de auto gebruik kan maken, hangt af van welke afspraken er zijn gemaakt.

  b. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: Via de website of app van de organisatie kun je zien welke deelauto’s beschikbaar zijn op het door jou gewenste moment. Hoe lang en hoe vaak je de auto wil gebruiken, bepaal je zelf. Je huurt een deelauto bij een organisatie voor een bepaalde tijd. Bij het reserveren geef je aan hoe lang je van de auto gebruik wil maken.
  

• Waar moet ik een deelauto parkeren?

  c. Particulier autodelen: Voor het delen van particuliere auto’s wordt gebruik gemaakt van privé of openbare parkeerplaatsen. Dit kan een eigen oprit zijn, of een parkeerplaats in de buurt. 

  d. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: Deelauto’s van een lokale deelgroep of organisatie staan doorgaans op een speciale deelauto parkeerplaats of bij een laadpaal in de zone. 

• Hoe krijg ik de toegang tot de deelauto?

  e. Particulier autodelen of lokaal deelinitiatief: De deelauto’s worden ontgrendeld met de sleutel van de auto zelf. Meestal krijg je de sleutel persoonlijk van de verhuurder of haal je deze uit een kluisje. Auto’s die vaak verhuurd worden kunnen een keyless systeem laten inbouwen.

  f. Landelijk deelorganisatie: Deelauto’s van een (lokale) organisatie kunnen worden ontgrendeld via een app of met een ov-chipkaart. De sleutel voor het contact is dan vaak in de auto zelf te vinden.

• Wat als mijn buurman en ik de deelauto tegelijkertijd nodig hebben?
  
  Hoe spontaan je een deelauto kunt pakken is afhankelijk van het aantal deelauto’s bij jou in de buurt. Normaal gesproken reserveer je van tevoren om zeker te zijn van een deelauto. Als je plots een deelauto nodig hebt is het goed om te weten hoeveel deelauto’s er bij jou in de buurt staan. Als er in jouw buurt meerdere deelauto’s zijn, is de kans groot dat je last-minute nog een deelauto kunt pakken. 

• Hoeveel personen of spullen kan ik vervoeren?

  g. Particulier autodelen en lokaal deelinitiatief: Hoeveel personen of spullen kunnen worden vervoerd is afhankelijk van het type particuliere auto dat beschikbaar is gesteld als deelauto. Via sites als Snappcar worden verschillende soorten auto’s aangeboden.

  h. Landelijke deelorganisatie: (Lokale) organisaties bieden doorgaans verschillende typen deelauto’s aan. Je kunt je keuze voor het type auto laten afhangen van hoeveel mensen of spullen je wil vervoeren. De meest voorkomende vorm is een kleine stadsauto, maar er worden ook stationwagens of bestelauto’s aangeboden. 

• Mag ik mijn huisdieren vervoeren?

  i. Particulier autodelen: Hoe een deelauto gebruikt kan worden is afhankelijk van de afspraken die gemaakt zijn tussen de verhuurder en de gebruiker, of tussen de verschillende gebruikers.

  j. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: (Lokale) organisaties hebben richtlijnen opgesteld voor het gebruik van de deelauto’s. In de praktijk betekent dit vaak dat het niet is toegestaan om huisdieren te vervoeren in de auto. 

• Mag ik roken in de deelauto?

  k. Particulier autodelen: Hoe een deelauto gebruikt kan worden is afhankelijk van de afspraken die gemaakt zijn tussen de verhuurder en de gebruiker, of tussen de verschillende gebruikers.

  l. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: (Lokale) organisaties hebben richtlijnen opgesteld voor het gebruik van de deelauto’s. In de praktijk betekent dit vaak dat het niet is toegestaan om te roken in de auto. 

• Kan ik ook met de deelauto naar het buitenland?

  m. Particulier autodelen: Afhankelijk van de voorwaarden die de eigenaar van de deelauto stelt.

  n. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: Doorgaans kun je met een deelauto van een landelijke organisatie binnen alle Europese landen reizen. Voor lokale deelinitiatieven is het goed om de voorwaarden te checken.

• Kan ik een deelauto voor meerdere dagen gebruiken?

  o. Particulier autodelen of lokaal deelinitiatief: Of het reserveren van een deelauto voor meerdere dagen of weken mogelijk is wordt bepaald door de deelgroep of verhuurders. 

  p. Landelijke deelorganisatie: Het is bij de meeste organisaties mogelijk om een deelauto van een (lokale) organisatie voor langere periode te gebruiken. In dit geval is het echter vaak voordeliger om een huurauto te regelen.

• Mogen andere bestuurders in de deelauto rijden?

  q. Particulier autodelen: Afhankelijk van de verzekering van de verhuurder is dit mogelijk. Er moet wel toestemming worden gevraagd aan de eigenaar van de deelauto.

  r. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: Alleen degene die een deelauto heeft gereserveerd mag in de auto rijden. Vaak is er ook de mogelijkheid om andere bestuurders te laten rijden, maar dan moet dit wel worden doorgegeven. Bij MyWheels moet de extra bestuurder bijvoorbeeld worden toegevoegd aan het account van de hoofdbestuurder. Bij Greenwheels biedt een duurder abonnement ook de mogelijkheid tot meerdere bestuurders
  

• Hoe schoon moet ik de auto achterlaten?

  s. Particulier autodelen: Over het algemeen is het fijn als de gebruiker na jou niet in jouw troep zit. De deelgroepen of verhuurders stellen vaak zelf gedragsregels op over hoe de auto na gebruik moet worden achtergelaten.  

  t. Georganiseerd lokaal deelinitiatief/Landelijke deelorganisatie: Deelauto’s van een (lokale) organisatie worden vaak periodiek schoongemaakt. Als gebruiker neem je je eigen afval mee, en moet je de vloermatten schoon achterlaten. Doe je dit niet, dan kunnen er extra kosten in rekening worden gebracht. Is de auto voor vertrek dus erg vies dan is het goed om dit te melden.

• Kan iedere gebruiker zien naar welke adressen ik rijd?
  
  Als deelauto’s zijn uitgerust met een navigatiesysteem bestaat de mogelijkheid dat andere gebruikers kunnen zien welke adressen jij hebt ingetoetst. Mocht je dit willen voorkomen, dan is het aan te raden gebruik te maken van bijvoorbeeld een navigatieapp op de telefoon.

Kosten gebruik (elektrische) deelauto:

• Is een deelauto goedkoper dan een eigen auto?

  Over het algemeen is autodelen goedkoper wanneer je gemiddeld minder dan 10.000km per jaar rijdt. Bij particulier autogebruik horen kosten zoals aanschaf, afschrijving, onderhoud, verzekering en wegenbelasting. Wanneer de auto maar weinig wordt gebruikt, zijn deze bijkomende kosten dus relatief hoog. Bij autodelen worden ook deze kosten gedeeld. Voor mensen die hun auto niet veel gebruiken of af en toe een tweede auto nodig hebben, is autodelen daarom vaak een voordelige optie. Hoeveel je bespaart met een deelauto is afhankelijk van het gemiddelde gebruik en de tarieven van aanbieders. Op www.ritjeweg.nl vind je een handige tool, waar je op basis van jouw gebruik de kosten van verschillende bestaande deelauto organisaties kunt vergelijken met particulier autobezit.

• Is een elektrische deelauto goedkoper dan een deelauto op fossiele brandstof?
  
  Alhoewel elektrische auto’s duurder zijn in aanschaf vergeleken met fossiele brandstofauto’s, zijn zij bij voldoende gebruik onder de streep juist wél goedkoper vanwege de lagere wegenbelasting en brandstofkosten. Dat maakt het elektrisch autodelen extra voordelig: elektrisch rijden is per km voordeliger, én je kunt de kosten van de auto delen met anderen. 

• Worden de kosten evenredig verdeeld over het aantal gebruikers, of per aantal gereden kilometers?

  Het gebruik van een deelauto kan op verschillende manieren worden verrekend. Meestal betaal je op basis van je gebruik. Je betaalt dan een vast bedrag per uur of dag, en/of per gereden kilometers. Soms gaat verhuur op basis van een abonnement: je betaalt dan een vast bedrag per maand of jaar. Binnen deze periode kan je (goedkoper) gebruik maken van deelauto’s. Sommige organisaties combineren hun abonnement met een lager kilometertarief, of bieden de eerste zoveel kilometer gratis aan. Naast de abonnementskosten hanteren veel organisaties een borg voor de auto. 

• Hoeveel kost het opladen van een elektrische deelauto?

  a. Voor initiatiefnemers: Een elektrische auto is per kilometer goedkoper dan een benzineauto. Oplaadkosten gaan per kWh en variëren per type laadpaal.

  In Overijssel kan voor elektrische particuliere deelauto’s in de openbare ruimte gratis een laadpaal worden aangevraagd bij Allego. Opladen kost dan €0,37 per kWh. Dit komt neer op zo’n €6,30 per 100 km voor een middenklasse auto.

  Laad je je particuliere auto(‘s) op, op privéterrein, dan dien je zelf voor een laadpaal te zorgen. Dit kost zo’n 500 tot 1000 euro. Het opladen is dan wel goedkoper, afhankelijk van je energieprijs. Voor het thuis opladen van elektrische particuliere deelauto’s betaal je zo’n €3,90 per 100 kilometer voor een middenklasse (zie: ANWB). Opladen aan publieke (snel)laadpalen is over het algemeen duurder.

  b. Voor gebruikers: Kosten voor laden worden doorgaans meegenomen in de huurprijs.

Wettelijke aansprakelijkheid

• Wat als ik schade rijd, wie is dan aansprakelijk?

  c. Particulier autodelen of lokaal deelinitiatief: Voor het delen van particuliere auto’s met een groep wordt het aangeraden een deelautoverzekering af te sluiten. Doe je dit niet, dan is bijvoorbeeld de eigenaar van de auto aansprakelijk voor schade die een buurtbewoner veroorzaakt heeft. Via de Vereniging voor Gedeeld Autogebruik kan een deelautoverzekering worden afgesloten. Het is hierbij wel van belang dat achteraf kan worden aangetoond wie er ten tijde van schade in de auto reed.

  Bij het delen van een deelauto via een platform wordt je ontzorgd met de verzekering. Zo is je auto allrisk verzekerd als je hem via Snappcar deelt.

  d. Landelijke deelorganisatie: Deelauto’s van organisaties zoals Greenwheels of MyWheels zijn ook allrisk verzekerd. Wel kan er een eigen risico gelden, wat varieert per organisatie en abonnement. Om te voorkomen dat jou schade wordt toegerekend die jij niet hebt veroorzaakt is het goed om de auto voor gebruik te controleren.

• Wie is aansprakelijk voor eventuele snelheids- of verkeersboetes?

  Vanzelfsprekend wordt een boete betaald door degene die hem heeft veroorzaakt. Om ervoor te zorgen dat dit duidelijk is moet worden bijgehouden wie wanneer gebruik heeft gemaakt van een deelauto. Bij het delen van auto’s via een platform of organisatie is dit eenvoudig te bewijzen aan de hand van een reservering of huurbevestiging. Voor particulier autodelen met een groep moet het gebruik door verschillende personen duidelijk worden vastgelegd.

Voor initiatiefnemers

Wat moet ik als initiatiefnemer regelen voor ik een auto ga delen?

• Voldoende gebruik

  Hoe meer gebruik er wordt gemaakt van de deelauto, hoe voordeliger de auto is per persoon. Probeer dus zoveel mogelijk buren enthousiast te maken! Denk daarbij ook aan lokale organisaties die misschien mee willen doen.  

  In het ideale geval zijn er voldoende deelnemers om meerdere auto’s aan te schaffen, dit vergroot de beschikbaarheid, waardoor deelname aantrekkelijker wordt.

• Parkeerlocatie kiezen en laadpaal aanvragen
  
  Kies een vaste parkeerlocatie, zodat je een laadpaal kunt neerzetten en de auto gemakkelijk vindbaar is. Inventariseer met de (potentiële) deelnemers welke locaties interessant zouden zijn, zodat de auto voor iedereen goed bereikbaar is. De locatie is niet alleen van belang voor het gebruik maar heeft ook effect op de businesscase. Let daarom op het volgende.

  1. Parkeerplaats in de publieke ruimte: Wanneer je een elektrische (deel)auto standaard parkeert in de openbare ruimte, kun je bij je gemeente een laadpaal aanvragen op een openbare parkeerplaats. In de meeste gevallen betaal je zelf niet voor de plaatsing van de laadpaal. De paal kan echter ook door andere auto’s gebruikt worden. Afhankelijk van de locatie heb je een parkeervergunning nodig.

  Opladen via in de openbare ruimte kost via Allego €0,37 per kWh, dat is zo’n €6,30 per 100 kilometer.

  2. Parkeerplaats op eigen terrein: Wanneer je de auto plaatst op eigen terrein, bijvoorbeeld op het oprit van een deelnemer of de parkeerplaats van een bedrijf, moet je zelf de laadpaal aanschaffen. Dit kost €500,- tot €1000,-. Het opladen is op eigen terrein meestal goedkoper dan in de publieke ruimte. Je betaalt er je eigen stroomtarief. Het kan dus slim zijn om te zoeken naar de locatie met het laagste stroomtarief, bijvoorbeeld ergens waar zonnepanelen meer stroom produceren dan lokaal nodig is (kostprijs €0,08 per kWh). Ook bedrijven hebben vaak een lager energietarief dan huishoudens (ongeveer €0,22 per kWh). 

  Vanuit duurzaamheidsoogpunt is het natuurlijk altijd slim om te gaan voor een locatie waar je gebruik kunt maken van groene stroom. Op lange termijn kan het plaatsen van elektrische auto’s bij opweklocaties kansen geven voor de opslag van elektriciteit, zodat het elektriciteitsnet minder snel overbelast raakt.

  Voor meer informatie over opladen, zie bijvoorbeeld deze pagina van de ANWB.

  3. Reserveringssysteem: Bedenk hoe je zorgt dat deelnemers toegang krijgen tot de auto. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:

  • Je kunt een beheerder aanstellen die de verhuurtijden handmatig bijhoudt, en de sleutel overhandigt, persoonlijk of door middel van een kluisje met code. Let er hierbij op dat je juridische afspraken maakt. Zie ook het kopje juridische afspraken hieronder.
  • Je kunt de auto delen via een deelplatform voor particulieren, bijvoorbeeld SnappCar. Op deze manier zijn een aantal juridische zaken geregeld, en kun je ervoor kiezen om een keyless deelsysteem in de auto te laten bouwen.
  • Er zijn ook organisaties die jouw deelinitiatief grotendeels kunnen ontzorgen. Kijk bijvoorbeeld eens naar https://www.cooperatieauto.nl/. 

• Spreek af wie de officiële eigenaar van de auto wordt
  
  Dit kan een persoon zijn, of een organisatie. Het kan verstandig zijn een aparte coöperatie of stichting op te richten. Bedenk met elkaar waar de verantwoordelijkheden, (financiële) risico’s en beslissingsbevoegdheid moeten liggen. Let ook op wat deze keuze betekent voor mogelijke subsidies, zoals deze regeling voor particuliere eigenaren, en eventuele juridische gevolgen.

• Juridische afspraken

  Wanneer je in zee gaat met een organisatie voor het deelsysteem, ontzorgt deze organisatie je meestal ook in de juridische afspraken.

  Voor particulier autodelen met bijvoorbeeld een groep buurtbewoners of vrienden is het verstandig om een of meerdere personen aan te wijzen die als hoofdverantwoordelijke dienen. Maak bijvoorbeeld afspraken over wie de administratie doet, en wie de auto schoonmaakt. In dit geval kan het lonen om met de groep een contract op te stellen. Een voorbeeld hiervan is te vinden op de Vereniging voor Gedeeld Autogebruik (VGA): https://deelauto.nl/voorbeeldcontract/.

  Daarnaast is het van belang om de verzekering goed te regelen als je een auto wilt delen met een groep mensen. Kijk op de website van Centraal Beheer of de VGA voor meer informatie over het afsluiten van een deelautoverzekering. 

• Een auto uitzoeken
  
  Er zijn elektrische auto’s in verschillende prijscategorieën, je kunt de deelauto kopen of leasen. 

Overig

• Kan ik een vrijgekomen parkeerplaats vergroenen?
  
  Het vergroenen van parkeerplaatsen in de openbare ruimte dient in samenspraak met de gemeente te gebeuren. De mogelijkheden hiertoe verschillen per gemeente. Daarnaast is het voor organisaties mogelijk om aanspraak te maken op de subsidie ‘Natuur en samenleving 2.0’ vanuit de Provincie Overijssel. Hiervoor geldt dat de organisatie zich bezighoudt met activiteiten die bijdragen aan de versterking van de relatie tussen natuur en samenleving, en de kwaliteit en de kwantiteit van de natuur in de bebouwde omgeving vergroot. Het vergroenen van vrijgekomen parkeerplaatsen kan voldoet aan het laatste criterium, en kan daarvoor in aanmerking komen voor een subsidie vanuit Natuur en Samenleving. Meer informatie hierover vind je hier!

In 2020 helpen Natuur en Milieu Overijssel en de alliantie Nieuwe Energie Overijssel initiatiefnemers met het opstarten of opschalen van hun deelauto-initiatief. Voor advies over bovenstaande punten kun je dus contact opnemen met Natuur en Milieu Overijssel. 

Eerst nog verder inlezen? Op de website van Emovia is veel informatie te vinden over elektrisch autodelen.